رشته مهندسی شیمی
معرفی رشته مهندسی شیمی
مهندسی شیمی یکی از شاخه‌های اصلی مهندسی است که به طراحی، توسعه و بهره‌برداری از فرآیندهای شیمیایی و تبدیل مواد اولیه به محصولات مفید می‌پردازد. این رشته نقش کلیدی در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، داروسازی، غذایی و محیط‌زیست دارد.
گرایش‌های اصلی:
- پالایش و پتروشیمی: تمرکز بر فرآیندهای پالایش نفت خام، تولید سوخت‌ها و مواد پتروشیمیایی.
- فرایندهای جداسازی: طراحی سیستم‌هایی برای خالص‌سازی مواد، مثل تقطیر، استخراج و جذب.
- بیوتکنولوژی: استفاده از فرآیندهای زیستی در تولید دارو، آنزیم‌ها و سوخت‌های زیستی.
- محیط زیست: کنترل آلودگی‌ها، تصفیه پساب‌ها و طراحی فرآیندهای پایدار.
📌 در مؤسسه آموزش عالی دهخدا، چارت تحصیلی مهندسی شیمی با تمرکز بر مباحث پایه‌ای و کاربردی صنایع شیمیایی تدوین و ارائه شده است.
بازار کار:
فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، رنگ، شوینده، داروسازی، مواد غذایی، محیط‌زیست و انرژی‌های نوین مشغول به کار شوند. مهندسی شیمی نیازمند توانمندی در تحلیل فرآیند، تسلط بر نرم‌افزارهای مهندسی و آشنایی با مفاهیم ترمودینامیک و انتقال حرارت است.
🧠 نرم‌افزارهای پرکاربرد در مهندسی شیمی:
- Aspen HYSYS – شبیه‌سازی فرآیندهای پالایش، پتروشیمی و طراحی کارخانه‌ها
- Aspen Plus – تحلیل ترمودینامیکی و مدل‌سازی فرآیندهای پیچیده
- MATLAB – محاسبات عددی، مدل‌سازی و کنترل سیستم‌ها
- COMSOL Multiphysics – شبیه‌سازی‌های چندفیزیکی (حرارت، سیالات، واکنش‌ها)
- ChemCAD – طراحی فرآیندهای شیمیایی و مدل‌سازی
- AutoCAD / PDMS – طراحی نقشه‌های صنعتی و پایپینگ (لوله‌کشی)